Ciąża to złożony proces pod względem biologicznym, podczas którego zachodzi wiele skomplikowanych zmian. Właśnie dlatego Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników opracował kompleksową listę badań, które należy wykonać w czasie ciąży. Zobacz, o jakich badaniach musisz pamiętać, by zadbać o siebie i swoje dziecko.

Dlaczego warto się badać w czasie ciąży?

W ciągu 40 tygodni trwania ciąży zachodzą liczne, skomplikowane procesy biologiczne, w których efekcie narodzi się dziecko. Czas ten jest niezwykle obciążający dla matki, ale również ma istotny wpływ na resztę życia maluszka. Dlatego tak niezwykle ważne jest wykonanie diagnostyki, która umożliwi wczesne wykrycie problemów zdrowotnych zarówno u dziecka, jak i matki. Do obowiązkowych badań ciążowych zalecane jest USG, przeprowadzane w odpowiednich odstępach czasu, badania krwi i moczu, oraz badania genetyczne umożliwiające wczesne wykrycie wad genetycznych i rozwojowych płodu. Dzięki temu zmniejsza się ryzyko poronienia, obumarcia wewnątrzmacicznego płodu w wyniku niewykrytych zaburzeń chorobowych, czy też wystąpienia powikłań okołoporodowych, czy zdrowotnych u matki, takich jak cukrzyca ciążowa. Dlatego, jeśli decydujesz się na dziecko, zadbaj o wyspecjalizowanych lekarzy, którzy zapewnią Ci fachową opiekę w czasie ciąży https://www.dcg.wroclaw.pl/ginekologia-wroclaw.html.

Najważniejsze badania w pierwszym trymestrze ciąży

Pierwszy trymestr ciąży trwa około 13 tygodni. W tym czasie, przede wszystkim wykonuje się pierwsze USG potwierdzające ciąże, a do 10 tygodnia ciąży, należy zgłosić się na badania profilaktyczne oraz diagnostyczne. Podczas badań profilaktycznych lekarz lub położna dokonuje ogólnej analizy lekarskiej w tym pomiaru ciśnienia i badanie piersi. Przeprowadzany jest również dokładny wywiad dotyczący zdrowia pacjentki oraz ewentualnych obciążeń chorobami genetycznymi, na koniec każda przyszła mama musi zostać poinformowana o zaleceniach dotyczących zdrowego trybu życia w tym czasie, np. zakazie palenia papierosów, czy picia alkoholu.

Wykonywane są również badania diagnostyczne, takie jak:

• sprawdzenie grupy krwi i czynnika Rh;
• morfologia;
• przeciwciała w kierunku konfliktu serologicznego;
• badania cytologiczne, jeśli było wykonane później niż 6 miesięcy przed zajściem w ciążę;
• test przesiewowy w kierunku kiły – VDRL;
• test na HIV i HCV;
• badanie przeciwciał w kierunku toksoplazmozy oraz różyczki;
• analiza stężenia poziomu glukozy;
• badanie ogólne moczu;
• oznaczenie TSH.

Warto również przeprowadzić USG przezpochwowe, które umożliwi ustalenie położenie jaja płodowego i wykluczy ewentualną ciążę pozamaciczną.

Na przełomie 1 i 2 trymestru, czyli między 11 a 14 tygodniem ciąży należy wykonać kolejne badanie ultrasonograficzne oraz ogólne badanie moczu. To również moment na nieinwazyjne badanie prenatalne – PAPP-A, który jest refundowany przez NFZ dla kobiet, u których występuje większe ryzyko pojawienia się wad rozwojowych płodu.

Najważniejsze badania w drugim trymestrze ciąży

Drugi trymestr ciąży trwa od 14 do 27 tygodnia. W tym czasie zaczniesz już czuć pierwsze ruchy dziecka. Musisz również pamiętać o wykonaniu kolejnych badań.

W 15 – 20 tygodniu ciąży zaleca się wykonanie:

• morfologii,
• ogólne badania moczu,
• bakteriologię pochwy, która umożliwia sprawdzenie, czy nie doszło do zakażenia bakteryjnego.

Między 18 a 22 tygodniem przychodzi czas na tzw. USG połówkowe, podczas którego dokonywane jest dokładne badanie dziecka, które jest oglądane i mierzone. Szczegółowa analiza budowy anatomicznej oraz pomiary biometryczne pozwalają określić, ilość wód płodowych, płeć dziecka oraz wstępnie ustalić, czy nie pojawiły się wady rozwojowe. Jest to jedno z najważniejszych badań w okresie całej ciąży.

Nieco później między 21 a 26 tygodniem ciąży, wymagane są kolejne badania diagnostyczne. Podstawę stanowi doustny test obciążenia glukozą, tzw. krzywa cukrowa, która ma na celu wykrycie cukrzycy ciążowej oraz ocena czynności serca płodu, podczas USG. Powtarzane są również takie badania jak: przeciwciała toksoplazmozy i badanie ogólne moczu.

Na przełomie 2 i 3 trymestru należy również sprawdzić:

• morfologię,
• USG,
• badanie ogólne moczu,
• przeciwciała odpornościowe.

Badania w trzecim trymestrze ciąży

Trzeci trymestr ciąży to czas intensywnych przygotowań do porodu. Właśnie dlatego pomiędzy 33 a 37 tygodniem musi zostać przeprowadzona diagnostyka:

• morfologia,
• pomiar ciśnienia,
• bakteriologia pochwy,
• antygen wirusowego zapalenia wątroby typu B,
• badania w kierunku HIV (jeśli nie było wykonywane wcześniej) oraz kiły,
• posiew w kierunku paciorkowca beta-hemolizującego z pochwy i okolic odbytu.

Oceniana jest również czynność serca dziecka oraz jego ruchy. Dodatkowo lekarz ginekolog lub położna dokonuje badań położniczych, w tym pomiar miednicy, by ustalić, czy poród metodą naturalną jest możliwi, jeśli nie ma oczywiście przeciwwskazań.

Przed samym porodem, czyli koło 39 tygodnia powtarzane są niektóre badania diagnostyczne między innymi pomiar ciśnienia tętniczego, mocz ogólny i morfologia krwi. Ponownie wykonywane są również badania położnicze, ocenę czynności serca i ruchów dziecka, a także KTG. Dziecko powinno się narodzić około 40 tygodnia, najpóźniej do 42 tygodnia ciąży. W razie opóźnienia się terminu należy się skontaktować z lekarzem prowadzącym w celu wykonania ponownych badań KTG i USG.